Από: Σύλλογο Γιόγκα Ελλάδας – Ευρυτανίας 43, Αθήνα
Προς: Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού
Αθήνα 28 Μαΐου 2020
Αξιότιμε κε. Γενικέ Γραμματέα,
Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για την ανάγκη δημιουργίας θεσμικού πλαισίου για τους Εκπαιδευτές (Δασκάλους) Γιόγκα και τα κέντρα Γιόγκα, τόσο με την εφαρμογή της κείμενης Ελληνικής νομοθεσίας για την διαπίστευση προσώπων (Εθνικό Σχέδιο Διαπίστευσης) & την πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων τους (Εθνικό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων), όσο και με την εμπειρία της ευρωπαϊκής πρακτικής και νομοθεσίας.
Η Γιόγκα είναι μια φιλοσοφία ζωής, μια εξάσκηση της συνειδητότητας, μια εξερεύνηση του Εαυτού μέσω διαφορετικών τεχνικών όπως το έλεγχο της αναπνοής, την εσωτερίκευση των αισθήσεων και την διαχείριση του νου.
Ναι, υπάρχουν σωματικές στάσεις στην Γιόγκα όμως θα συμφωνήσετε και ότι οι φυσιοθεραπευτές διδάσκουν σωματικές στάσεις και ότι οι χορευτές κάνουν σωματικές στάσεις, αν και δεν θεωρούνται αθλητές; Τα ίδιο ισχύει για την Γιόγκα.
H Γιόγκα σήμερα βρίσκεται σε διωγμό από την αυθαίρετη εφαρμογή του Π.Δ. 219/2006 που την εξομοιώνει με αθλητική και σωματική δραστηριότητα και τα κέντρα της σε γυμναστήρια.
O Σύλλογος Γιόγκα Ελλάδας ιδρύθηκε το 2007 και σήμερα αντιπροσωπεύει την πλειοψηφία των 15.000 εκπαιδευτών και ασκούμενων καθώς και των 600 κέντρων Γιόγκα που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα. (Αναφέρουμε ενδεικτικά τις οργανώσεις που εκπροσωπούνται στον σύλλογο μας: Αστάνγκα Βινυάσα 50 εκπαιδευτές και 1000 μαθητές, Αρμονική ζωή με 50 εκπαιδευτές και 550 μαθητές, Ομακοοίο με 13 εκπαιδευτές και 200 μαθητές. Σύλλογος Κουνταλίνι με 157 εκπαιδευτές και 3000 μαθητές κλπ.)
Κύριο μέλημά μας είναι η δημιουργία θεσμικού πλαισίου για τη διαπίστευση (accreditation) του επαγγέλματος του Εκπαιδευτή (Δασκάλου) Γιόγκα και των κέντρων Γιόγκα και την πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων (qualification) των Εκπαιδευτών (Δασκάλων) Γιόγκα .
ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ
Για τη διαπίστευση του επαγγέλματος του Εκπαιδευτή (Δασκάλου) Γιόγκα μέσω του εθνικού σχεδίου διαπίστευσης (Ε.ΣΥ. βλ.συνημμένο Διαδικασίες Διαπίστευσης) τη δημιουργία μικτής ομάδας εργασίας με το Υπουργείο Πολιτισμού, με πιθανό αποτέλεσμα ένα Προεδρικό Διάταγμα όπου θα ορίζονται τα περί διαπίστευσης Δασκάλων / Κέντρων Γιόγκα και πιστοποίησης προσόντων σύμφωνα με το νομικό προηγούμενο των αναλογιστών του ΠΔ 53/2013 (βλ.συνημμένο ΠΔ 53-2013). Στην περίπτωση αυτή, ο Σύλλογος Γιόγκα Ελλάδος μετά από διαπίστευσή του σύμφωνα με ΕΛΟΤ EN ISO/IEC 17024 (βλ. συνημμένο ISO IEC 17024) θα μπορούσε να συμμετάσχει σε μικτή Εξεταστική Επιτροπή Εξετάσεων
Διαπίστευσης (βλ. άρθρο 5 του συνημμένου ΠΔ 53-2013) με εκπροσώπους του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού.
Για το θέμα των κέντρων Γιόγκα την εκπόνηση μιας διευκρινιστικής εγκυκλίου / υπουργικής απόφασης που θα ξεκαθαρίζει ότι:ι) υπάρχει ελληνική νομοθεσία για τη λειτουργία τους ως υποκείμενα στο Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού
ιι) αποτελεί διαστολή του νόμου και αυθαίρετη εφαρμογή του ΠΔ 219/2006 (βλ. συνημμένο ΠΔ 219-2006) ο διωγμός τους από τις διευθύνσεις Αθλητισμού των Περιφερειών, (βλ.συνημμένο Γνωμοδότηση Γεν. Γραμματέα Αθλητισμού)
ιιι) απαιτείται πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων για τη διδασκαλία της Γιόγκα, το πτυχίο ΤΕΦΑΑ από μόνο του δεν αποτελεί πιστοποίηση.
ιv) δεν απαιτείται εποπτεία γυμναστή, αλλά αντιθέτως διαπιστευμένου Εκπαιδευτή (Δασκάλου) Γιόγκα,
δεν απαιτούνται ιδιαίτερες προδιαγραφές λειτουργίας (ή αν το Υπουργείο Πολιτισμού κρίνει, να γίνει εφαρμογή των κτιριακών δομών απο την διεθνή πρακτική)
Για την πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων, το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού μπορεί να δράσει ως φορέας πιστοποίησης (αναφέρουμε επιγραμματικά ότι όχι μόνο το υπουργείο παιδείας αλλα και τα υπουργεία δημόσιας τάξης, υγείας και εθνικής αμύνης πιστοποιούν επαγγελματικά προσόντα) για να θέσει τις βάσεις για το πιστοποιητικό επαγγελματικής κατάρτισης Δασκάλου Γιόγκα επιπέδου 4 του Εθνικού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων) (βλ. συνημμένο ΕΠΕΠ) .
Έτσι, θα ανοίξει και ο δρόμος για την αδειοδότηση ως Κέντρα Δια Βίου Μάθησης Επιπέδου 1 των κέντρων Γιόγκα που θέλουν να προσφέρουν εκπαιδευτικά προγράμματα για μελλοντικούς εκπαιδευτές (δασκάλους) γιόγκα (αυτό δεν αφορά τους ασκούμενους εν γένει με τη Γιόγκα).
Σας ευχαριστούμε προκαταβολικά και εκτιμούμε ότι η διαδικασία που προτείνεται θα είναι επ’ ωφελεία και άλλων επαγγελμάτων με μη τυπική εκπαίδευση όπως οι εκπαιδευτές fitness , οι χορευτές, οι συγγραφείς, οι ζωγράφοι κ.λπ., αλλά και του Ελληνικού Κράτους από την είσπραξη εξέταστρων, παραβόλων διαπίστευσης σχολών και εκπαιδευτών.
Με εκτίμηση
Αριστοτέλης Καραγκούνης 6937252306
Αντιπρόεδρος ΔΣ Συλλόγου Γιόγκα Ελλάδας / Πρόεδρος ΔΣ Συλλόγου Δασκάλων Κουνταλίνι Γιόγκα Ελλάδας
Ελένη Κοσσυφίδου
Έφορος / π.Πρόεδρος ΔΣ Συλλόγου Γιόγκα Ελλάδας
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Μέρος 1ο: Η κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα
Το Προεδρικό Διάταγμα 219/2006 (συνημμένο ΠΔ 219 – 2006) ρυθμίζει τα σχετικά περί λειτουργίας ιδιωτικών γυμναστηρίων. Στο άρθρο 3 παρ. 5β ορίζεται ότι “Εάν οι υπηρεσίες που παρέχει το γυμναστήριο ή η αθλητική σχολή απαιτούν ιδιαίτερη εξειδίκευση, το προσωπικό απαιτείται να διαθέτει σχετική βεβαίωση, πιστοποίηση ή δίπλωμα”. Με άλλα λόγια, ο γυμναστής που διδάσκει Γιόγκα θα πρέπει να έχει πιστοποίηση προσόντων, όπως θα δούμε παρακάτω, επιπέδου 3 έως 5 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων ( Ε.Π.Ε.Π / EQF – βλ. συνημμένο Ευρωπαικό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων).
Ωστόσο, σήμερα ζούμε το εξής παράδοξο: Ενώ τα γυμναστήρια διδάσκουν, παρανόμως, Γιόγκα με πτυχιούχους των ΤΕΦΑΑ που δεν έχουν καμία πιστοποίηση προσόντων Δασκάλου Γιόγκα, οι ενώσεις των γυμναστών κάνουν καταγγελίες στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Αττικής (120 καταγγελίες μέχρι σήμερα) και στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Κ.Μακεδονίας (20 καταγγελίες) ότι τα κέντρα Γιόγκα θα πρέπει να έχουν άδεια γυμναστηρίου με εφαρμογή του Π. . 219/2006.
Και όλα αυτά ενώ ήδη υπάρχει, από τις 3/6/2009, γνωμοδότηση (συνημμένο Γνωμοδότηση) του Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού που ορίζει ότι: “τα κέντρα παθητικής γυμναστικής, ευεξίας και εναλλακτικής θεραπείας (γιόγκα) μπορούν να λειτουργούν αυτόνομα εκτός ιδιωτικών γυμναστηρίων, χωρίς να εμπίπτουν στις διατάξεις του Π. .219/2006“.
Μέρος 2ο- Η Κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Γενικά, δεν υπάρχει υποχρεωτική νομοθεσία ή προδιαγραφές προκειμένου να ανοίξει κανείς Κέντρο Γιόγκα. Η έναρξη λειτουργίας διέπεται από τις κείμενες διατάξεις για τη λειτουργία μιας οποιασδήποτε επιχείρησης. Τα κέντρα Γιόγκα μπορούν να ανήκουν σε Συλλόγους, σε Ατομικές Επιχειρήσεις και σε Προσωπικές ή Κεφαλαιουχικές Εταιρείες.
Δεν υπάρχουν περιορισμοί που αφορούν τα τετραγωνικά ανά μαθητή, δεν απαιτούνται ιδιαίτερες εγκαταστάσεις αποχωρητηρίων / αποδυτηρίων του χώρου, σε καμία περίπτωση δεν θεωρούνται γυμναστήρια σωματικής άσκησης και βέβαια δεν απαιτείται εποπτεία από γυμναστές. Αντιθέτως, δάσκαλοι της Γιόγκα διδάσκουν στα γυμναστήρια άθλησης.
Καθαυτό το επάγγελμα του Δασκάλου της Γιόγκα δεν υπόκειται, επίσης, σε κανέναν περιορισμό ή υποχρεωτική πιστοποίηση προσόντων. Όπως θα δούμε παρακάτω, δύναται να διαπιστευθεί (accreditation) –προαιρετικά– από τα Εθνικά Πλαίσια Προσόντων.
Την απουσία, στο παρελθόν, ενιαίου ευρωπαϊκού πλαισίου λειτουργίας και νομοθεσίας εκμεταλλεύτηκαν διάφοροι διεθνείς οργανισμοί πιστοποίησης, όπως π.χ. η Yoga Alliance των ΗΠΑ, προσφέροντας αναγνωρίσεις κέντρων Γιόγκα (με το εμπορικό σήμα RYS) και πιστοποιήσεις εκπαίδευσης 200 & 500 ωρών (με τα σήματα RYT 200 & RYT 500). Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα το 50% των δασκάλων έχει RYT 200 και το 25% των σχολών έχει RYS.
Όμως, ήδη από τη Συμφωνία της Λισσαβόνας του 2000, η Ε.Ε. έθεσε το έτος 2012 ως καταληκτική χρονολογία των διαδικασιών αντιστοίχισης των εθνικών πλαισίων προσόντων με το ΕΠΕΠ / EQF. Ωστόσο, το Ελληνικό Σχέδιο Προσόντων αντιστοιχήθηκε τον Νοέμβριο του 2016, διότι τις διαδικασίες είχαν μπλοκάρει οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων με καταγγελία τους προς την Κομισιόν, την Άνοιξη του 2014, για πολυάριθμες περιπτώσεις πλαστών και παράνομων τίτλων σπουδών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να ζητήσουν από την ελληνική πλευρά τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για να αποκατασταθεί η διαφάνεια, η νομιμότητα στην έκδοση τίτλων και η διασφάλιση της ποιότητας των εκπαιδευτικών. Με τη λειτουργία του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Επαγγελματικών Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π) άνοιξε ο δρόμος για την πιστοποίηση επαγγελμάτων μη τυπικής εκπαίδευσης, όπως αυτό του Δασκάλου της Γιόγκα.
Η Ισπανία νομοθέτησε πρώτη, ορίζοντας με το Βασιλικό Διάταγμα 1034/2011 την διαπίστευση προσόντων (βλ. συνημμένο Ισπανικό Βασιλικό Διάταγμα 1034 – 2011και με το Β. . 1076/2012 τις προδιαγραφές του πιστοποιητικού επαγγελματικής κατάρτισης Δασκάλου Γιόγκα επιπέδου 3 του ΕΠΕΠ – EQF (σελίδες 189-220 – βλ.συνημμένο Ισπανικό Βασιλικό Διάταγμα 1076 – 2012 ).
Ακολούθησε, το 2013, ο οργανισμός British Wheel of Yoga που είναι το διευθύνον όργανο της Γιόγκα στη Μεγάλη Βρετανία, όπως ορίστηκε από το Διυπουργικό Συμβούλιο Πολιτισμού & Άθλησης. Η πιστοποίηση προσόντων που προσφέρει εποπτεύεται από το Γραφείο Προσόντων και Κανονισμών Εξετάσεων – Office for Qualifications & Examinations Regulations (Ofqual). Παρέχει Πιστοποιητικό επαγγελματικής κατάρτισης Δασκάλου Γιόγκα επιπέδου 4 του ΕΠΕΠ και Δίπλωμα επαγγελματικής κατάρτισης Δασκάλου Γιόγκα επιπέδου 5 του ΕΠΕΠ (βλ. british wheel πιστοποίηση). Επίσης πιστοποιούν, ανάμεσα σε άλλους, η Χριστιανική Ένωση Νέων (YMCA) (βλ. συνημμένο YMCA πιστοποίηση) και ο Active IQ (βλ. συνημμένο active IQ πιστοποίηση).
Τέλος, στην Ιταλία με τον Νόμο 4/2013 (άρθρο 6, παρ. 2 & 3 – βλ. συνημμένο Ιταλικος νομος 4 – 2013) ορίστηκε ότι για την αναγνώριση των μη ρυθμιζόμενων επαγγελμάτων απαιτείται διαπίστευση από τον Ιταλικό Οργανισμό Τυποποίησης (UNI). Το 2016 μία ομάδα εργασίας, αποτελούμενη από εκπροσώπους της Iyengar Yoga, Satyananda Yoga και της Ιταλικής Ένωσης Γιόγκα, εκπόνησε τη διαπίστευση 11661/2016 σύμφωνα με τη διαπίστευση ISO/IEC 17024 (βλ. συνημμένο ISO IEC 17024). Άρχισε άμεσα να χρησιμοποιείται από τον Ιταλικό Οργανισμό Πιστοποίησης (ENIC). Οι Ιταλικοί Οργανισμοί Πιστοποίησης ελέγχονται και αδειοδοτούνται από τον Ιταλικό Οργανισμό Διαπίστευσης (ACCREDIA). Ο ACCREDIA αναγνωρίζει και δημοσιεύει (βλ. συνημμένο υποδειγμα ιταλικής διαπίστευσης) όλους τους κατόχους πιστοποιητικού επαγγελματικής κατάρτισης Δασκάλου Γιόγκα επιπέδου 4 του ΕΠΕΠ.